-
Hits: 4700
In onze huidige tijd vinden processen van zelfvorming vaak uitsluitend plaats in het kader van psychotherapie of van andere vormen van persoonlijkheidsvorming, of ze maken deel uit van het gaan van een spirituele weg, zowel binnen de meer traditionele spirituele tradities van bijvoorbeeld boeddhisme of christendom, als binnen allerhande vormen van ‘nieuwe spiritualiteit’. Heeft de antieke filosofie, en in het bijzonder het stoïcisme, ons ook iets te leren over deze processen van zelfvorming? En kan ze zo een bijdrage leveren tot een hedendaagse spirituele levenskunst?
-
Hits: 4915
De stoïcijnen zijn bekend om hun ethische aansporingen, maar het is vooral van hun fysica dat we veel kunnen leren bij het ontwikkelen van een moderne ecologische levenskunst. Wat waren hun opvattingen over de kosmos en kunnen we deze toepassen in onze huidige zoektocht naar een zorgzame houding ten aanzien van al-wat-leeft?
De Stoa, een filosofische school die rond 300vC in Athene gesticht werd door Zeno van Citium, is van oudsher befaamd om haar nadruk op de zorg voor het zelf. Wie filosofisch wil leven, stellen ze, moet in de eerste plaats streven naar een meesterschap over zichzelf. De stoïsche filosoof moet voortdurend trachten een gelijkmoedige geest te bewaren en zich onafhankelijk op te stellen ten aanzien van alle uiterlijke omstandigheden. Gezondheid of ziekte, succes of falen, leven of dood zijn voor hem ‘indifferente zaken’ die we moeten aanvaarden zoals ze op onze levensweg komen.
-
Hits: 3334
In 1994 verscheen A Path with Heart, het nieuwste boek van de bekende Amerikaanse meditatie- leraar Jack Kornfield. Toen ik het enkele jaren later aantrof in een idyllisch retraite-huisje op het eiland Iona raakte het mij diep. Kornfield's wijze en liefdevolle leringen zijn sindsdien een baken op mijn eigen innerlijke weg. Zijn werk zal in dit artikel mijn voornaamste leidraad zijn.
-
Hits: 3629
Zo lang als ik me kan herinneren ben ik altijd leergierig geweest. Als kind had ik een groot verlangen om de wereld om me heen (en dat wat haar oversteeg) diep te begrijpen. Jammer genoeg werd dit enthousiasme aanzienlijk getemperd door de onder klasgenoten heersende mening dat 'school' en de meeste vakken gewoon stom waren en ik dus niet zo mijn best moest doen... In deze voor mij nogal ongelukkige situatie vormde mijn leraar levensbeschouwing in de vijfde klas van het middelbaar onderwijs een groot lichtpunt. Voor het eerst ontmoette ik iemand die sprak over dingen die er voor mij wérkelijk toe deden: hij wijdde ons in in de verschillende wereldreligies, besprak moeilijke ethische thema's en moedigde ons aan om de politieke omwentelingen in Europa op dat moment (de val van de Berlijnse muur) van nabij te volgen. Als zeventienjarige nam hij me mee naar een open dag van de universiteit in Brussel en stelde me voor aan enkele van zijn filosofie-docenten. Een nieuwe wereld ging voor me open...